Bitmarket po upadku - możliwe procedury postepowania dla pokrzywdzonych + potrzebne dokumenty

[Macieja]

W związku z licznymi pytaniami o proceduralne możliwości postępowania pokrzywdzonych w sprawie Bitmarketu udało mi się pozyskać informacje od zaprzyjaźnionej kancelarii prawniczej i analityka kryminalnego w policji. Dotyczą one zarówno procedury postępowania jak i dokumentów, które są potrzebne przy zgłaszaniu sprawy na Policji czy w Prokuraturze. Informacje będą aktualizowane na bieżąco.

Komentarz Kancelarii:

1.Można zgłosić na najbliższej komendzie Policji zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przywłaszczenia - opierając się na art. 284 kodeksu karnego. Jednak wcześniej wskazane jest sporządzenie pisemnego wezwania do zwrotu środków i wysłanie go listem poleconym na adres rejestrowy operatora Giełdy. Kolejność zgłaszania roszczeń nie ma znaczenia w kolejności ich zaspokajania w przypadku postępowania upadłościowego.
2.Do sądu w chwili obecnej można złożyć wyłącznie pozew na drodze cywilnej. Przygotowanie pozwu wymaga pomocy profesjonalnego pełnomocnika i potwierdzenia doręczenia operatorowi giełdy wezwań do zwrotu środków. W przypadku przedmiotowej sprawy zapewne powstanie pozew zbiorowy, do którego poszkodowani będą mogli dołączać. Jednocześnie ze względu na rejestrację operatora giełdy w Londynie może okazać się, że sąd w Polsce nie będzie właściwy miejscowo do prowadzenia sprawy.
3. Należy zabezpieczyć wszelkie dokumenty związane ze sprawą m.in. potwierdzenia przelewów na giełdę, screenshoty, korespondencję mailową.

Komentarz z Policji:

Witam. Jestem analitykiem kryminalnym w policji a wcześniej pracowałem w wydziale dochodzeniowo-śledczym, dlatego przyda się jakbym nieco opisał jak wygląda procedura zawiadomienia.

Na wstępie to gratuluję incjatywy, bo po zamknięciu giełdy pannuje chaos i wiele osób nie wie, czy i "jak się do tego zabrać".

Chcę zauważyć, że nie potrzebujecie żadnej kancelarii by prowadziła Waszą sprawę, bo czy zawiadomienie złoży ktoś kogo oszukano na 10zł czy na 2 mln to sprawa ruszy w ten sam sposób, czyli od ustalenia grona pokrzywdzonych i ich przesłuchaniu oraz zebraniu jak najwiekszej informacji o giełdzie, zasadach jej działania, jej pracownikach itd. Nie trzeba pisać elaboratów choć przyznam, że opisanie stanu faktcznego zwykle lepiej wychodzi prawnikom jak samym pokrzywdzonym.
Odrazu powiem, że tu nie ma mowy o znikomej szkodliwości czynu (nawet w przypadku 10zł) ponieważ możemy mieć do czynienia z przestępstwem stypizowanym w art.287 par. 1 k.k. (oszustwo komputerowe) ew. art.299 par. 1 k.k a to nie są przestepstwa przepołowione (wartość strat nie jest ważna tylko popełnienie samego czynu) ale ostateczna kwalifikacja powstałaby dopiero w momencie ustalenia co się stało z kryptowalutami.
W jakiś sposób wizerunkowo taki udział kancelarii jest na plus, która może też na swojej stronie internetowej zamieścić komunikat o prowadzonej sprawie, etapach itd.

Oczywiście lepiej byłoby, gdyby policja i prokuratura już na wstępnym etapie miały z grubsza ustalone grono osób pokrzywdzonych, ponieważ wtedy pierwszym etapem byłoby przesłuchanie tych osób na poczatku postępowania.

Zdaję sobie sprawę, że po tym co się stało część osób będzie obawiała się czy podawać swoje dane osobowe na forum, czy formularzach dlatego nie ma na co czekać tylko radzę zebrać przynajmniej kilka osób i iść na policję lub złożyć zawiadomienie w prokuraturze, nie zapominając o udokumentowaniu naszego konta i transakcji (przynajmniej tyle ile możemy wyciągnąć):

- dane konta na giełdzie, data założenia, dane osobowe, e-mail, nr telefonu

- numery rachunków giełdy

- adresy naszych portfeli, hasze transakcji, screeny (można znaleźć w blockchain)

- korespondencja e-mail z giełdą

- straty materialne ( np. potwierdzenia przelewów do giełdy z naszego banku)

Drugą rzeczą to wskazanie samej giełdy:

- dane giełdy, e-mail, nr tel., strona www, podmiot prowadzący działalność, adres, członkowie, KRS itd

Musimy podać jak najwięcej danych o giełdzie i udokumentować na tyle na ile się nam uda - stan posiadania swoich portfeli kryptowalut (nie może być tak, że idziesz na policję i mówisz, że ukradli mi 1 BTC i koniec, stan portfela musi w przeszłości z czegoś wynikać) Dlatego znajdzie się ułamek % "pokrzywdzonych" którzy przełkną stratę i nic z tym nie zrobią.

Po złożeniu zawiadomienia postępowanie może ruszyć na 2 sposoby:
- postępowanie sprawdzające (czyli od momentu złożenia zawiadomienia jest 30 dni na wszczecie lub odmowę wszczęcia dochodzenia, zwykle wtedy zbiera się informacje nie wymagające spisywania protokołów, po 30 dniach powinniście otrzymać tzw. zawiadomienie o wszczęciu dochodzenia/śledztwa, taki kwitek, który mówi o nadaniu waszej sprawie sygnaturyakt np. "1 Dsxxx/2019", jednostce która prowadzi sprawę, prokuratora nadzorującego, kontakt do niego itd.
- postępowanie przygotowawcze (postępowanie sprawdzające jest odrazu pomijane a sprawa ma bieg po kilku dniach)

Po tym jak otrzymacie informacje o jednostce, która prowadzi sprawę i sygnaturze akt, wystarczy aby inny pokrzywdzony w Polsce:
a) albo złożył pisemne zawiadomienie i wysłał listownie na adres prokuratury prowadzącej sprawę powołując się na sygnaturę akt sprawy
b) złożył zawiadomienie na policji a w protokole zawiadomienia podał, że ta sprawa jest prowadzona w takiej i takiej prokuraturze i podał sygnaturę akt sprawy
c) napisał e-mail ( w formie zawiadomienia) na adres e-mail prokuratury, pozostawiając swoje dane, adres, telefon.

*Tego ostatniego jakoś zbytnio nie polecam bo wiadomości mogą czasem lądować w spamie.

Późniejsze etapy to już decyzje prokuratora i prowadzącego sprawę, dlatego nie będę snuł scenariuszy.

Na koniec co mogę podpowiedzieć? Z racji tego, że macie sporą społeczność w Polsce i poza granicami, można by to wykorzystać np. osoby które mieszkają blisko firm, mogą popytać i zobaczyć czy pod podawanymi adresami jest faktycznie firma i ktoś tam kiedyś pracował czy jest tam melina lub nie ma nic.

[Macieja]

Jeszcze jedna odpowiedź w sprawie postępowania zawierająca procedurę sporządzenia wezwania do zapłaty, która nadeszła z jednej z poznańskich kancelarii (serdecznie dziękujemy)

Czy poszkodowani powinni zgłaszać się na policję?

Poszkodowani przez Bitmarket mogą i powinni w zaistniałej sytuacji złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, przy czym takie zgłoszenie – co w tym miejscu należy stanowczo należy podkreślić – nie powinno być dokonywane w sposób indywidualny przez każdego Pokrzywdzonego.

Wynika to z przyczyn praktycznych, tj.:
złożenie jednego wspólnego zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przez znaczną liczbę osób spowoduje, że do popełnionego czynu – ze względu na rozmiar potencjalnie wyrządzonej łącznej szkody – zaangażowani zostaną wyspecjalizowani w prowadzeniu tego rodzaju spraw funkcjonariusze;
dokonanie indywidualnego zgłoszenia o możliwości popełnienia przestępstwa doprowadzi do tego, że zostanie wszczętych wiele jednostkowych spraw, które prowadzić będą niewyspecjalizowani w przestępczości o charakterze gospodarczym , czy cybernetycznej (nie mówiąc już o tym, że jest niewielkie prawdopodobieństwo, że funkcjonariusze standardowej komendy będą dysponować specjalistyczną wiedzą na temat tego, czym jest waluta wirtualna i jak działa korzystanie z giełdy);
duża liczba jednostkowych spraw angażuje niepotrzebnie znaczną liczbę osób (funkcjonariuszy), które dokonują teoretycznie tych samych ustaleń;
przeprowadzenie postępowania przygotowawczego, które mogłoby doprowadzić do uchwycenia ewentualnych sprawców wymaga – zwłaszcza na początkowym etapie – współpracy Pokrzywdzonych z organami ścigania, formułowania odpowiednich wniosków dowodowych, a także zwłaszcza w zakresie przekazywanych organom ścigania informacji, a co biorąc pod uwagę znaczną liczę osób pokrzywdzonych nastąpi zdecydowanie skuteczniej, jeżeli okoliczności związane z każdą osobą pokrzywdzoną, zostaną przedstawione w formie jednego wspólnego kompletnego opisu sytuacji (w tym prezentującego transgraniczne powiązania pomiędzy poszczególnymi podmiotami, czy też zależności zachodzące pomiędzy właścicielem giełdy, a np. operatorem płatności).

Z tych natomiast przyczyn zasugerować należy to, żeby osoby Pokrzywdzone założyły – korzystając z środków przekazu na odległość – grupę osób (np. w mediach społecznościowych), które utraciły swoje środki. Następnie zaś uzasadnione jest to, aby Ci Pokrzywdzeni wyznaczyli jednego wspólnego pełnomocnika, który:

opracuje jedno wspólne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, które zawierać będzie nie tylko opis stanu faktycznego, ale swoiste wprowadzenie odnośnie walut wirtualnych, zasad na jakich funkcjonują giełdy i jak przedstawi to, w jaki sposób następuje przekazywanie środków pieniężnych, czy samych kryptowalut;
„posegreguje” - ustandaryzuje - roszczenia i szkody wszystkich osób, które będzie reprezentował;
zbierze od wszystkich osób tego samego rodzaju dowody (prezentujące roszczenie, wysokość szkody, według opracowanej wcześniej instrukcji postępowania), a to wszystko w celu łatwiejszego odbioru treści przedstawionych w samym zawiadomieniu;
złoży odpowiednie wnioski dowodowe, które będą miały naprowadzić także same organy ścigania na rozwikłanie tej nierzadkiej pod względem zaistniałych okoliczności i kalibru, sprawy.

Innymi słowy, złożenie jednostkowego (indywidualnego) zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa chociaż jest dozwolone i dopuszczalne, to w praktyce jest czynnością mniej korzystną dla Pokrzywdzonego. Wynika to z tego, że jeżeli w sprawie istotnie miał miejsce czyn zabroniony, to ze względu na transgraniczny charakter sprawy, czy też jej związanie z nową i wciąż nie wszystkim znaną technologią blockchain, wydaje się mało prawdopodobne, aby w jednostkowej sprawie zostały podjęte wszystkie (czasochłonne i kosztowne dla organów ścigania) czynności, jakie wykonać należy.

Czy poszkodowani powinni wysyłać coś do sądu?

Na tym etapie wysyłanie czegokolwiek (czyt. pozwu indywidualnego/pozwu zbiorowego) do sądu byłoby zdecydowanie przedwczesne. Wynika to z faktu, że po pierwsze nie wiadomo nawet kogo powinno się pozywać i gdzie, wreszcie biorąc pod uwagę „świeżość” problemu uzasadnione jest to, aby w pierwszej kolejności osoby poszkodowane zawiązały się w grupę/grupy, która/które wyznaczy/wyznaczą wspólnego przedstawiciela/pełnomocnika, przedstawiającego rację wszystkich osób.

Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem – na tym etapie - jest zainicjowanie postępowania przygotowawczego (czyt. złożenie wspólnego zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa zgodnie z informacjami przedstawionymi w punkcie), w którego toku każda osoba, która utraciła środki, posiadała będzie status Pokrzywdzonego. W trakcie postępowania karnego można także żądać naprawienia szkody.

Problem zainicjowania ewentualnej procedury sądowej - tj. typowej sprawy o zapłatę - polega przede wszystkim na tym, że - zakładając złą wiarę osób kierujących spółką prowadzącą Bitmarket – uzyskanie ewentualnego wyroku w sprawie o zapłatę nic by nie dało, albowiem konta bankowe spółki BitMarket Limited Global Gateway (podmiotu mającego siedzibę na Seszelach, odpowiedzialnego za prowadzenie giełdy) są z pewnością niestety puste.

Z tego powodu inną i bardziej prawdopodobną możliwością jest to, że gdyby okazało się, że rachunki bankowe spółki BitMarket Limited Global Gateway były lub są założone np. w polskich czy europejskich bankach (a co nierzadko ma miejsce), to wówczas – gdyby wcześniej zaistniała szansa na ustalenie szczegółów operacji bankowych, które były podejmowane przez operatorów konta, a co za tym idzie wyśledzenia przebiegu transakcji – możliwe byłoby skorzystanie ze skargi pauliańskiej (actio Pauliana) i roszczenia skierować przeciwko temu podmiotowi, kto środki „przejęte” przez Bitmarket rzeczywiście posiada. Ustalenie powyższego prędzej, łatwiej i skuteczniej nastąpiłoby w toku postępowania przygotowawczego i do wyników tych czynności każdy Pokrzywdzony miałby dostęp.

To wymaga jednak założenia sprawy cywilnej przeciwko (sic!) spółce na Seszelach i egzekwowania go np. w PL lub na terenie UE. Wymaga to również poszukiwania rachunków spółki w typowych lokalizacjach w których takie spółki rejestrują konta bankowe.

[Macieja]

cd...

Jak przebiegają takie procedury?

Złożenie zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa skutkuje tym, że na organy ścigania w pierwszej kolejności badają to czy doszło do popełnienia czynu zabronionego – bazując na tym etapie opisem przekazanym przez Zawiadamiającego – Pokrzywdzonego. Dopiero kolejnym krokiem jest to, że dochodzi do wszczęcia postępowania przygotowawczego i podejmowane są czynności mające na celu uchwycenie sprawcy.

Postępowanie przygotowawcze prowadzi – w przypadku dochodzenia – Policja pod nadzorem prokuratora, zaś w odniesieniu do śledztwa Prokuratura.

W trakcie postępowania przygotowawczego każdy Pokrzywdzony będzie miał status strony tego postępowania, zaś na etapie ewentualnego postępowania karnego sądowego mógł będzie występować w roli oskarżyciela posiłkowego. Postępowanie karne sądowe wszczynane jest na podstawie aktu oskarżenia, który wnosi prokurator, o ile ustalił popełnienie czynu zabronionego oraz osobę sprawcy.

Każde postępowanie przygotowawcze może jednak zakończyć się postanowieniem o umorzeniu dochodzenia lub śledztwa z powodu niewykrycia sprawcy. Częstokroć zdarza się to, że takie postanowienia wydawane są przedwcześnie z uwagi na fakt, że dokonano wszystkich koniecznych do podjęcia czynności. Wówczas konieczne jest wniesienia środka zaskarżenia (zażalenia w terminie 7 dni), gdzie wykaże się to, że określonego rodzaju czynności (możliwe do podjęcia) nie zostały przeprowadzone.

W przypadku postępowania sądowego o zapłatę – które wytoczyć można teoretycznie równolegle z zainicjowaniem postępowania karnego, co jednak na tym etapie zdecydowanie należy odradzić ze względu na zbyt małą ilość danych – powództwo skierować należałoby do sądu właściwego dla siedziby BitMarket Limited Global Gateway na Seszelach, zaś uzyskany wyrok Sądu na Seszelach egzekwować w miejscu, w którym spółka posiada jakikolwiek majątek.

Jakie dokumenty powinien przygotować poszkodowany?

Każdy poszkodowany przez Bitmarket, który zamierza przedsięwziąć działania mające na celu powiadomienie organów ścigania – tak jak to opisano w punkcie 1 – a dopiero w dalszej, uzależnionej od efektów postępowania przygotowawczego, perspektywie rozważałby skierowanie sprawy na drogę postępowania cywilnego, powinien przygotować dokumenty (dowody), które pozwolą na wykazanie poniesionej szkody i wysokości roszczenia.

Te dokumenty powinny być gromadzone z uwzględnieniem następujących zasad:
po pierwsze powinien być to dokument lub dokumenty potwierdzające to, że Pokrzywdzony miał założone na giełdzie Bitmarket konto użytkownika „X”;
po drugie powinien być to dokument lub dokumenty prezentujące ostatnie saldo środków zgromadzonych na rachunkach lub portfelach powiązanych z kontem użytkownika „X” na giełdzie Bitmarket;

gdzie każdorazowo należy dążyć do ograniczenia liczby dokumentów do minimum. Jeżeli określona okoliczność (np. ostatnie saldo w kryptowalucie „A” na portfelu przypisanym do konta użytkownika „x”) wynika z jednego dokumentu (mail/posiadany screen/potwierdzenie ostatniej wykonanej operacji), to nie ma sensu przedstawiać organom ścigania na tym etapie większej liczby dokumentów – przy czym jeżeli jest ich więcej, to można je zarchiwizować na potrzeby późniejszego postępowania.

Każdorazowo należy bowiem pamiętać, że liczba osób Pokrzywdzonych to są setki, jeśli nie tysiące osób i w odniesieniu do tego aspektu zdecydowanie lepiej jest (pod względem praktycznym, organizacyjnym) przedstawić dla każdego z osobna spośród Pokrzywdzonych .

Czy wysyłać jakieś wezwanie do zapłaty? Jak je prawidłowo zredagować i wysłać?

Na tym etapie – niezależnie od tego, że w pierwszej kolejności zaleca się podjęcie działań, o jakich mowa w punkcie 1 (zawiązanie się w grupy, powołanie pełnomocnika zaznajomionego w technologii blockchain, wspólne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, „pilnowanie” organu ścigania, aby podejmować wszystkie możliwe działania) – można wystosować wezwanie do zapłaty.

Takie wezwanie do zapłaty można i należy wystosować drogą mailową na adres mailowy służący do kontaktu z giełdą BitMarket. Wezwanie do zapłaty wysłać należy z adresu mailowego, na który założone było konto użytkownika.

W wezwaniu należy:
podać miejsce i datę sporządzenia;
wskazać swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania i oznaczenie konta użytkownika giełdy;
zaadresować je na BitMarket Limited Global Gateway;
umieścić tytuł w postaci „WEZWANIE”
określić żądanie, a zatem napisać: Działając imieniem własnym, jako użytkownik posiadający konto „X” zarejestrowane na adres mailowy …………………. (tutaj podać należy adres mailowy),wzywam BitMarket Limited Global Gateway do:
zapłaty kwoty ……………….. – w tym miejscu należy określić wielkość środków (walut fiducjarnych) należących do Pokrzywdzonych, a zgromadzonych przez BitMarket Limited Global Gateway – na rachunek bankowy ………………(w tym miejscu należy wskazać własne konto bankowe) w terminie 3 dni od daty jego otrzymania;
zwrotu ……………………………. – w tym miejscu należy określić liczbę i rodzaj kryptowalut, jakie zgromadzone były na portfelach przypisanych do konta użytkownika na giełdzie BitMarket – poprzez ich przesłanie na portfel ……………….(w tym miejscu należy wskazać adres portfela, na który miałby nastąpić przekaz środków) w terminie 3 dni od daty jego otrzymania;

umieścić podpis w postaci swojego imienia i nazwiska, np. „JAN KOWALSKI”.

Biorąc pod uwagę okoliczności „zamknięcia” giełdy BitMarket Limited Global Gateway, umieszczanie jakiegokolwiek uzasadnienia – w tym odwoływanie się do regulaminu giełdy – pod wezwaniem jest niecelowe.

Wyjaśnić należy, że żaden przepis prawa nie zakazuje tego, aby wezwanie do zapłaty zostało wysłane drogą mailową, zaś na obecnym etapie wysłanie wezwania pisemnego (do BitMarket Limited Global Gateway z siedzibą na Seszelach) nie przyniesie rezultatu innego niż wydatku poniesionego na wysyłkę pisma. Zdecydowanie lepiej natomiast byłoby, gdyby ewentualne wezwanie do zapłaty o charakterze przedsądowym (gdyby takie działania miały być podjęte po ustalenia poczynionych w toku postępowania przygotowawczego karnego), wystosowane zostało w formie jednego dokumentu w imieniu wszystkich, czy znacznej liczby Pokrzywdzonych.


Dodano po 1 minucie 57 sekundach:
Organizujemy się w ramach viewtopic.php?f=6&t=32498&hilit=bitmarket

[FlyingAtom]

Oznaczam wątek by mi nie uciekał.

[Bagder]

Czy popełniono czyn zabroniony i jaki - jeszcze nie wiemy, a fałszywe zawiadomienia są również karane - art. 238 k.k.

Spoiler:

Art. 238. Fałszywe zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa
Dz.U.2018.0.1600 t.j. - Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny
Kto zawiadamia o przestępstwie, lub o przestępstwie skarbowym organ powołany do ścigania wiedząc, że przestępstwa nie popełniono,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Roszczenie cywilne o zapłatę - jest za to całkowicie bezpieczne i jak się wydaje zasadne. Oprócz samego pozwu, należałoby złożyć również wniosek o zabezpieczenie -art. 730 i n. k.p.c. (można przed złożeniem pozwu!). Do złożenia pozwu lub wniosku o zabezpieczenie - ani adwokat ani radca prawny nie jest potrzebny, co nie znaczy, że nie można skorzystać. IMHO teraz liczy się czas.

[FlyingAtom]

Panowie ten wątek jest organizacyjny oznaczcie siebie i idziecie do wątku bitmarket spamować.
Zabieracie czas i energie.
@ikswodnal
@the_great_pretender