Jak współpracownik Satoshi'ego, Zooko Wilcox, zamierza ożywić swoją zombie blockchain
W fantastycznym świecie kryptowalut pionierzy tego przemysłu cieszą się pewnym poziomem czci. Tajemniczy Satoshi Nakamoto, twórca bitcoina, osiągnął niemal mityczny status jako założyciel branży. Twórca Ethereum i cudowne dziecko Vitalik Buterin jest uznawany za intelektualnego lidera swojego blockchaina o wartości rynkowej 283 miliardów dolarów oraz sumienia dla dużej części branży. Założyciel Cardano, Charles Hoskinson, jest liderem kultu dla fanów swojego blockchaina będącego klonem ethereum, którego wartość wynosi obecnie 11,5 miliarda dolarów według inwestorów kryptowalutowych.
Zooko Wilcox, 50-letni informatyk z Boulder w stanie Kolorado, założyciel blockchaina Zcash, często jest uznawany za jednego z ojców założycieli kryptowalut. Wilcox, który współpracował z Satoshim Nakamoto nad stworzeniem Bitcoina, założył swój blockchain w 2016 roku. W przeciwieństwie do Bitcoina, który jest całkowicie otwarty dla wszystkich, jego sieć pozwala użytkownikom ukrywać swoje transakcje kryptowalutowe przed wścibskimi oczami autorytarnych rządów, banków i wszystkich pomiędzy.
Może być zaskakujące dowiedzieć się, że dyrektor wykonawczy fundacji wspierającej twórczość Wilcoxa wtargnął rok temu na scenę w Barcelonie podczas jego przemówienia na konferencji dla programistów Zcash. „Jeśli zamierzasz kłamać o nas, wystąpię z tym,” powiedział dyrektor fundacji Zcash, Jack Gavigan.
Ta niezręczna scena ujawniła gigantyczny rozłam w przywództwie Zcash, coina prywatności. Mimo że dąży do bycia zdecentralizowanym i poza zasięgiem władz, kluczowi zwolennicy, tacy jak Fundacja Zcash i Electric Coin Company, które kierują rozwojem blockchaina i otrzymują od niego fundusze, są zarejestrowani w USA i podlegają amerykańskiemu prawu. Podczas swojego przemówienia, Wilcox poruszył ten drażliwy temat – wywołując gniew wielu kryptowalutowych fanatyków, którzy stanowią małą bazę użytkowników Zcash. Oznacza to, że Zcash musi przestrzegać podstawowych rzeczy – takich jak lista sankcji Departamentu Skarbu USA.
Jedno jest pewne: osiem lat później, niewiele osób faktycznie korzysta z Zcash. Protokół zarabia około 30 dolarów dziennie z opłat i przetwarza tylko 3 transakcje na minutę. Jego całkowity dochód z opłat w 2023 roku wyniósł tylko 14 367 dolarów. Dodatkowo, podczas gdy takie tokeny jak bitcoin i prominentne pochodne, takie jak bitcoin cash, wzrosły o 250% i 211% od dołka rynkowego w listopadzie 2022 roku, Zcash nadal spadł o 18%. A to po tym, jak token wzrósł o 64% w czerwcu. W swoim szczytowym momencie w 2021 roku, Zcash miał kapitalizację rynkową wynoszącą 3,5 miliarda dolarów, dzisiaj handluje za mniej niż 500 milionów.
Nie jest jedyny w swoich zmaganiach. Jak wskazał Forbes w marcu, liczne kryptowalutowe zombie o wartości miliardów dolarów przemierzają cyfrowy krajobraz. Blockchainowy zombie, Monero, kolejny coin prywatności rozwinięty w 2014 roku, ma kapitalizację rynkową wynoszącą 2,7 miliarda dolarów, ale podobnie jak Zcash, prawie nikt z niego nie korzysta ani nie płaci opłat.
W grudniu 2023 roku Wilcox zrezygnował z funkcji CEO Electric Coin Company. „Na dłuższą metę, nie sądzę, aby to utożsamianie Zcash ze mną osobiście było zdrowe dla mnie lub Zcash,” powiedział Wilcox w swoim liście rezygnacyjnym.
Teraz, osiem miesięcy później, Wilcox ujawnił Forbes, że dołączy do szwajcarskiej non-profit Shielded Labs (SL), aby ponownie zaangażować się w społeczność Zcash jako outsider i przekształcić jego strukturę operacyjną. Już ma poparcie twórcy Ethereum, Vitalika Buterina. Mówi Buterin, podkreślając, jak ważna jest jego zdaniem prywatność w przepływach cyfrowych aktywów: „Dla czegoś tak ważnego jak Zcash, jego cała przyszłość nie może być uzależniona od wyników małej grupy ludzi walczących o ego.”
Vitalik Buterin jest szczery wobec Wilcoxa odnośnie wad Zcash. „Z zewnątrz, jest to bardziej scentralizowany ekosystem niż Ethereum,” mówi Buterin, odnosząc się do faktu, że dwa podmioty efektywnie podejmują wszystkie decyzje.
Większość problemów coina prywatności wynika z faktu, że 20% nagród z każdego wydobytego bloku na blockchainie „proof of work” trafia głównie do dwóch podmiotów, Fundacji Zcash i ECC. Od 2016 do 2020 roku, ta funkcja sama generowała prawie 5 milionów dolarów w tokenach Zcash rocznie dla Wilcoxa, który zarządzał ECC. Ten nietypowy mechanizm samofinansowania napędzał ZF i ECC i skutecznie dawał im duopol kontrolny nad Zcash.
W większości blockchainów proof-of-work, takich jak Bitcoin, górnicy zachowują 100% nowych nagród bitcoinowych stworzonych, gdy dodają blok transakcji do sieci. Dzisiaj, jest to warte 3.125 tokenów lub około 174 000 dolarów w bitcoinach co dziesięć minut. W przypadku Zcash, te same 3.125 tokenów powstają z nowym blokiem co 75 sekund, co daje około 116 244 dolarów dziennie przy obecnych cenach Zcash. Jednak w przypadku Zcash 20% jest przekazywane na finansowanie operacji dwóch organizacji, plus program grantów zwany Zcash Community Grants (ZCG), który administruje ZF.
Ten zakodowany mechanizm finansowania jest krytyczny w ekosystemie z niewielkim zewnętrznym finansowaniem venture. Wadą jest brak wsparcia ze strony kapitału venture. Innym problemem jest to, że górnicy Zcash są znani z szybkiego wymieniania tokena na bardziej uznane, takie jak bitcoin. „Baseny wydobywcze są bardzo transparentne w kwestii tego, że niekoniecznie dbają o Zcash,” mówi Jason McGee, były menedżer operacji funduszu hedgingowego i założyciel Shielded Labs, niedawno założonej szwajcarskiej non-profit mającej na celu promowanie rozwoju Zcash. „Praktycznie zrzucają na rynek i dywersyfikują się do Bitcoin lub USD.”
McGee i Josh Swihart, nowy CEO Electric Coin Company, uważają, że Fundacja Zcash zmarnowała swoje samofinansowanie. „Byłem niezadowolony z niezdolności ZF do dostarczenia czegokolwiek,” mówi Swihart, „Po pierwszych sześciu latach otrzymywania milionów dolarów w finansowaniu, głównie dostarczali wydarzenia Zcon [konferencje].” Gavigan i inny członek zarządu ZF nie odpowiedzieli na pytania Forbes dotyczące wsparcia fundacji dla Zcash.
McGee, którego prawdziwe nazwisko to Stramaglia, jest zapalonym zwolennikiem Zcash. Po raz pierwszy zainteresował się Zcash w 2017 roku, imponując sobie jego zdolnością do umożliwienia ludziom kontrolowania swojej prywatności na blockchainie, w przeciwieństwie do Bitcoina. W 2018 roku McGee dokonał dużej inwestycji w token i zaczął bardziej angażować się w jego społeczność online. Jedną z jego pierwszych inicjatyw było przekonanie Fundacji Zcash do większej przejrzystości w kwestii wykorzystania swoich funduszy. „Zidentyfikowałem niezgodność ZF z ich zobowiązaniami do przejrzystości zgodnie z Zcash Improvement Protocol 1014, co można traktować jako konstytucję Zcash,” mówi McGee. „Prowadziłem tę inicjatywę, aby ponownie zaczęli tworzyć kwartalne raporty i zainicjowałem kilka innych inicjatyw związanych z zarządzaniem w celu poprawy programu grantów.”
Niezadowolony z postępów Zcash, McGee założył Shielded Labs w 2023 roku i zarejestrował ją w Szwajcarii ze względu na reputację kraju w zakresie ochrony prywatności. Non-profit otrzymał około 200 000 dolarów początkowego finansowania od nieujawnionego darczyńcy w celu finansowania przyszłego rozwoju Zcash.
Oddzielony od blockchaina, który stworzył i pielęgnował, Wilcox zaczął zauważać Shielded Labs i jej niezależne finansowane wysiłki na rzecz poprawy Zcash na początku 2024 roku. Skontaktował się z McGee i wspólnie opracowali plan, aby ikoniczny założyciel Zcash dołączył do nowo powstałej non-profit. „Ponieważ Shielded Labs nie jest odbiorcą żadnych funduszy deweloperskich, to zdejmuje z nas obowiązek, pod którym żyłem przez osiem lat,” mówi Wilcox, odnosząc się do swojego okresu w ECC.
Obecnie Shielded Labs stara się zebrać skromną sumę 1,1 miliona dolarów. Jak dotąd, podpisali się nad nim kryptowalutowi miliarderzy Cameron i Tyler Winklevoss. „Zcash pozwala odzyskać kontrolę nad swoimi pieniędzmi i prywatnością. Shielded Labs pomaga w realizacji misji Zcash, i jestem podekscytowany, że mogę wspierać ich wpływową pracę,” mówi Cameron w mailu.
Z Zooko Wilcoxem na czele, interwencja Shielded Labs nie mogła nadejść w bardziej krytycznym momencie dla Zcash. W lipcu, uczestnicy sieci przeprowadzili serię głosowań społecznościowych, w których respondenci przytłaczająco zagłosowali za zaprzestaniem wysyłania 20% nagród z bloków do Fundacji Zcash i Electric Coin Company od późnego listopada, kiedy ma nastąpić kolejne połowienie Zcash. W kryptowalutach głosowanie to oznaczało przewrót w sali konferencyjnej. Podobnie jak Bitcoin, Zcash zmniejsza liczbę nowych tokenów tworzonych z każdym blokiem co cztery lata. W przyszłości, 20% alokacji nagród blokowych zostanie podzielone między granty dla deweloperów Zcash a konto escrow, znane jako lockbox, na przyszłe użycie.
Pozostawione nieco na marginesie, ZF i ECC będą teraz zmuszone utrzymywać się z funduszy pozostałych w ich skarbcach oraz z innych środków, które mogą zebrać samodzielnie. Według najnowszego raportu przejrzystości ZF, za IV kwartał 2023, Fundacja Zcash miała 9,2 miliona dolarów. ECC ma około tyle samo w swoim skarbcu. Spośród dwóch wspierających Zcash, ECC akceptuje proponowane przez Wilcoxa i Shielded Labs zmiany. Fundacja Zcash Gavigana odmówiła rozmowy z Forbes.
„Historycznie, doświadczenie użytkownika dla Zcash było naprawdę słabe,” mówi Swihart z ECC. „Masz wczesnych użytkowników, którzy są dość komfortowi z technologią, ale dla większości normalnych ludzi na całym świecie, jest to po prostu nieosiągalne.” Swihart chce, aby przyszły rozwój przeszedł od „dołu stosu,” gdzie głównie skupiali się programiści Zcash, do modelu pełnego stosu z łatwiejszymi w użyciu portfelami do przechowywania i wysyłania aktywów.
Dodatkowo, rośnie ruch, aby przesunąć Zcash od obecnego mechanizmu konsensusu proof-of-work do mechanizmu proof-of-stake, a może hybrydy obu. To zastąpiłoby górników, którzy uruchamiają drogie i energochłonne maszyny do przetwarzania transakcji, modelem opartym na węzłach użytkowników, znanych jako walidatorzy. W przypadku stakingu, walidatorzy stawialiby zcash jako zabezpieczenie za te same możliwości zarabiania nagród w postaci tokenów zcash. Ethereum przeszło na proof-of-stake w 2022 roku. „[Staking] zapewnia, że łańcuch nadal ma bezpieczeństwo nawet w środowisku, gdzie będą niższe opłaty, i będą niższe emisje,” mówi Buterin. To również prawdopodobnie stworzyłoby większe wyrównanie między walidatorami a Zcash, ponieważ stakers mniej chętnie sprzedawaliby swoje zarobki od razu.
Niezależnie od mechanizmu konsensusu, dużym pytaniem, przed którym stoi Zcash i inne, jest to, czy istnieje wystarczający popyt na coiny prywatności. Użytkownicy cenią wygodę ponad prywatność. To jeden z powodów, dla których większość zignorowała naruszenia prywatności i obawy na dużych platformach technologicznych, takich jak Facebook czy TikTok. „Większość wartości finansowej wielu z tych blockchainów pochodzi od przeciętnych ludzi, którzy chcą handlować kotami i psami,” mówi Buterin. „Prywatność, w ogóle, jest zdecydowanie tym, co nigdy naprawdę nie odnosi sukcesu.”
Obecnie większość użytkowników Zcash skupia się na handlu, a nie na prywatnych transakcjach. Blockchain oferuje użytkownikom wybór między absolutną prywatnością, tzw. shielded transactions, a bardziej przejrzystymi, podobnymi do Bitcoina. Obecnie w obiegu jest 16,3 miliona tokenów zcash. Z tej podaży tylko 1,48 miliona, czyli 9%, znajduje się w shielded pools, co oznacza, że mogą być używane w prywatnych transakcjach. Liczba ta rosła przez lata, ale nadal jest mała w porównaniu z całkowitą podażą.
Ostatecznie, Zcash prawdopodobnie nigdy nie osiągnie popularności Bitcoina, Ethereum czy popularnych stablecoinów pod względem użycia, nawet jeśli pozostaje istotnym narzędziem dla segmentów globalnej populacji, które muszą chronić swoje bogactwo za wszelką cenę.
Zapał jak zawsze, Wilcox lubi opowiadać historię syryjskiego uchodźcy, który uczestniczył w pro-demokratycznych protestach w kraju na początku ubiegłej dekady. „Dowiedział się, że jest na liście wrogów rządu, zajęli jego konta bankowe i musiał uciekać. Używał zcash do ochrony swojego majątku. Opowiadał mi lata później i powiedział: 'Wy, Amerykanie, nie rozumiecie, co oznacza Zcash. Zcash to sposób na posiadanie praw Amerykanina bez bycia Amerykaninem.'
to alty będą zarabiąć gdzie dziadki zadowalają się jakimiś śmiesznymi % na btc i eth na SPOT , bez lewara prawie nie ma co ugrać
na Wallet trust na adres transparent i z niego przeszło na giełdę HTX.
